Her türlü ticari faaliyette olduğu gibi e-ticarette de stok ve envanterin önemi büyük. E-ticaret firmaları geliştikçe ürün yelpazeleri genişliyor buna bağlı olarak da stok miktarlarının oluşturduğu parasal değer her geçen gün daha da büyüyor.
Firma gelir gider dengeleri için bu kadar önemli olan envanter ve stok değerlemesi e-ticarette karlılığı doğrudan etkileyebilecek ölçeklerde olduğu için bununla ilgili alınacak kararlar da büyük önem taşıyor.
Firmalar stok değerlemelerini yaparken en yaygın iki yöntem olan FIFO (first in first out – ilk giren ilk çıkar) ve FIFO (last in first out – son giren ilk çıkar) yöntemlerini tercih etmeye devam ediyorlar. Peki, nedir LIFO ve FIFO ve tercih yaparken nelere dikkat etmeli? Bu yazımızda hangi yöntemin sizin için daha avantajlı olduğuna karar vermenize yardımcı olacak değerlendirmeler üzerinde durmaya çalıştık.
FIFO avantajları ve dezavantajları
İlk giren ilk çıkar (FIFO) yöntemi temel olarak, satış yapılırken şirketin ilk aldığı ürünlerin en önce elden çıkartılması olarak açıklanabilir. Bir şirket FIFO kullanıyorsa satılması zor, eski ve modası geçmiş ürünlerin elinde kalma olasılığı daha düşüktür. FIFO yöntemi kullanan şirketler ürünlerini modası geçmeden ellerinden çıkartmış olurlar.
Ayrıca FIFO yöntemini kullanan şirketlerin envanterlerinde bulunan ürünler, sürekli olarak güncel piyasa fiyatlarını yansıtacaklardır. Çünkü eski stoklar daha önce elden çıkartıldığı için bilançoda güncel fiyatlı stoklar görünecektir.
FIFO yönteminin en büyük dezavantajı müşterilere tutarlı fiyatlar sunamamak olarak gösterilebilir. Elinizdeki stok miktarına bağlı olarak giderek artan fiyatlar, kullanıcılarınız üzerinde olumsuz etki yaratabilir.
LIFO avantajları ve dezavantajları
Son giren ilk çıkar (LIFO) yöntemi adından da anlaşılacağı üzere envantere son giren ürünlerin ilk olarak elden çıkarıldıkları yöntemdir.
LIFO yöntemi çoğunlukla büyük envanterli ve fiyatların yıllık olarak yükselme eğiliminde olduğu sektörlerde kullanılıyor. Yani enflasyon sebebiyle yükselen fiyatlar sonucu satılan malların maliyetleri yükseliyor ve bu da vergi açısından şirketlere avantaj sağlayabiliyor. Daha az vergi ödemek şirketin elinde daha çok nakit bulundurmasına ve daha çok yatırım yapabilmesine olanak sağlar.
Ancak bu yöntemde kar payları düşük olacağı için yatırımcılar üzerinde olumsuz etki yaratabilir. Ayrıca giderek çoğalan fiyat katmanları sebebiyle muhasebe kayıtlarının FIFO yöntemine göre çok daha karmaşık hale gelmesine yol açabilir.
Günümüzde FIFO, stok yönetimi için en çok kullanılan ve kabul görmüş değerleme yöntemidir. Güvenli ve nispeten daha kolay uygulanan FIFO, uzun vadede kar payı kaybı daha yüksek ve muhasebe kayıtları karmaşık olan LIFO yöntemine göre daha çok tercih edilmektedir. Envanter değerleme yöntemi kararınızı verirken bu yazıda incelenen konuların ışığında, içinde bulunduğunuz sektörün ve piyasaların durumunu en ince ayrıntısına kadar incelemenizde büyük fayda var. E-ticarette tecrübeye ihtiyacınız olduğu her konuda IdeaSoft yanınızda olmaya hazır. Hemen şimdi ücretsiz hesabınızı oluşturarak IdeaSoft avantajlarından siz de faydalanın.