Her sektörde ve alanda olduğu gibi e-ticarette strateji belirlemek ve bu stratejileri uygulamak oldukça önemlidir. SWOT analiz de bu stratejileri oluşturma konusunda önemli bir yere sahip.

Yeni kurulan e-ticaret şirketleri ya da girişimcilerin SWOT analizleri yaparak, işleri hakkında tüm detayları çıkartmaları ve gelecek planlarını yaptıkları bu analizler sonrasında geliştirmeleri gerekiyor.

SWOT analiz nedir?

SWOT, İngilizce’deki Strengths, Weaknesses, Opportunities ve Thearts kelimelerinin baş harflerinden oluşur. Tek tek bu kelimeleri ele alacak olursak;

• Strenghts: Güçlü yönler
• Weaknesses: Zayıf yönler
• Opportunities: Fırsatlar
• Treats: Tehditler

SWOT analiz, bir işletmenin ya da projenin, tekniğinin, sürecinin ve durumunun güçlü ve zayıf yanlarını çıkartmak; şirket içi ve dışı fırsatların değerlendirilmesi ve yine içerideki ve dışarıdaki tehditleri algılayarak önlemler alınması için yapılması gereken bir analizdir.

Bu tür çalışmaların yapılmasıyla beraber şirketin geleceğine yönelik stratejiler belirleyebilir ve alınması gereken önlemleri alabilirsiniz.

SWOT analiz e-ticaret firmaları için neden önemlidir?

Şirketinizin güçlü ve zayıf yanlarınızı bilmeniz hangi alanlara yatırım yapmanız gerektiğini ve hangi alanlarda iyi olduğunuzu görmenizi sağlar. Bu analizleri yaparken, sektörünüzdeki fırsatları yakında takip ederek, pazarlama ve satış alanında yeni stratejiler geliştirebilir ya da ürünleriniz hakkında ne tür geliştirmeler yapacağınız konusunda size yol gösterecektir.

Aynı zamanda bu araştırmaları yaparken, şirketinize tehdit oluşturabilecek unsurları da belirleyebilirsiniz. Bu tehditler hem şirket içi hem de dışı olabilir. Rakiplerinizin neler yaptığını görebilir ve bu çalışmaların sizi olumsuz etkileyip etkilemeyeceğini görebileceğiniz gibi şirket içindeki açıkları da görerek bu açıklar üzerine gitmenizi sağlar.

İyi bir fikrinizin ya da projenizin olması, işinizin iyi bir şekilde işleyeceği anlamına ne yazık ki gelmemektedir. İş dünyasında başarının anahtarı, iyi analizler yaparak iyi stratejiler belirlemek olduğu için SWOT analizlerinin e-ticaret firmaları için büyük önemi vardır.

SWOT analiz nasıl yapılır?

Bu analizleri yapabilmek için öncelikle ekibinizle beraber doğru soruları sormanız gerekiyor. Her bir bölüm için farklı sorular sorup, analizler yapabilmelisiniz. Burada bu soruların örneklerini sizlerle paylaşacağız.

Güçlü Yönler (Strenghts)

Öncelikle şirketinizin ya da projenizin güçlü olan yönlerini ele alarak başlayalım.

• Şirket olarak en iyi yaptığınız şey ne?
• Rakiplerinize kıyasla ne gibi avantajlara sahipsiniz?
• Güçlü bir Ar-Ge ve geliştirme ekibi ile üretim kapasitesine sahip misiniz?
• Sizi diğer firmalardan farklı kılan özellikleriniz neler?
• Başkalarının tüketicilere veremediği ne gibi hizmet veya imkanlarınız bulunuyor?
• Sektörünüzdeki diğer kişi/firmaların sizde gördüğü güçlü yanlar nelerdir?

Güçlü yanlarınızı ortaya koyabilecek bu tür sonuçları ortaya çıkartarak, analizinizdeki Güçlü Yönler bölümünün altına bu soruların yanıtlarını yazın.

Zayıf yönler (Weaknesses)

Güçlü yönlerinizi belirledikten sonra sırada güçsüz olduğunuz alanlarınız var.

• Diğer firmalarla olan rekabette eksik olan yanlarınız neler?
• Yapmaktan kaçınmanız gerekenler nelerdir?
• Satışlarınızın düşmesine neden olan faktörler nedir?
• Şirketinizde geliştirmeniz gereken alanlar neler?
• Sektördeki diğer kişi/firmalar sizde hangi unsurları eksik görüyorlar?
• Şirket içinde ya da verdiğiniz hizmette neleri daha iyi yapabileceğiniz düşünüyorsunuz?




Zayıf olduğunuz yanları belirledikten sonra bunları da listenizin ilgili bölümünün altına yazın.

Fırsatlar (Opportunities)

Şimdi de sektördeki, şirket içi ve dışındaki fırsatları ele alabiliriz.

• Sektörde ne gibi fırsatlar görüyorsunuz?
• Rakiplerinizin yapmadığı ama yapılması gereken ne tür geliştirmeler bulunuyor?
• Rakiplerinizin sektördeki eksikleri neler?
• Sektörünüzde ne gibi trendler bulunuyor ve bunları ne ölçüde takip ederek uygulayabilirsiniz?
• Kullanıcıların bu sektöre olan yaklaşımı nasıl? Sektör tüketicilerin bu taleplerini karşılayabiliyor mu?
• Tüketicilerin taleplerini karşılayabilecek kaynaklara sahip misiniz? Ya da bu kaynaklara erişim sağlayabilir misiniz?

Fırsatlarla ilgili sorulara da yanıt verdikten sonra listenizdeki Fırsatlar bölümünü de tamamlamış olacaksınız.

Tehditler (Threats)

Size karşı olan tehditleri de belirlemeniz gerekiyor. Böylelikle gelecek planlarınızı yaparken size sorun çıkartabilecek unsurlara erken teşhis koyarak, bu tehditlerin önüne geçebilirsiniz.

• İşinizi yaparken ne tür zorluklarla karşılaşıyorsunuz? Bu zorluklar sizden mi yoksa dış faktörlerden mi kaynaklanıyor?
• Benzer durumlarla ilgili rakip firmalar neler yapıyor?
• Değişen ve gelişen teknoloji sizin işinizi sekteye uğratıyor mu?
• İşinizin ve ürünlerin kalitesi sektörün standartlarını karşılıyor mu?
• Nakit ve karlılık problemi yaşıyor musunuz? Ya da yaşacağınızı düşünüyor musunuz?
• Yukarıda belirlediğiniz zayıf yönleriniz işinizi tehlikeye atacak boyutta mı?

Şirketinize tehdit oluşturacak unsurları da belirledikten sonra bunları listenize ekleyebilirsiniz.

Sonuç

Yukarıdaki soruların yanıtlarını verip ilgili alanları doldurduktan sonra artık, şirketiniz için bir strateji belirleyebilirsiniz. Bu analizleri bir kere yapıp bırakmak doğru bir yöntem olmayacaktır. Bu nedenle de belli aralıklar SWOT analizleri yapmanız gerekiyor.

Zaman içerisinde hem şirketiniz içindeki hem de sektördeki dinamikler değişecektir ve bu da yeni tehditlerin ve fırsatların ortaya çıkmasına neden olacaktır. Aynı zamanda geçen bu süreç içerisinde güçlü ya da güçsüz yanlarınızın ne duruma geldiğini de gözlemleyebilirsiniz. Şirketiniz daha güçlü bir hale mi geldi yoksa işler umduğunuz gibi gitmedi mi?

Belli periyotlarla bu analizleri yaparak, kendiniz için kilometre taşları belirleyebilir ve şirketinizi geliştirmek için ne kadar zamanda ne kadar iş yapmanız gerektiğini planlayabilirsiniz.